De Brünner Kropper is
het eerst gefokt in Tsjecho-Slowakije speciaal in de provincies
Bohemen en Moravië en draagt zijn naam naar het plaatsje Brünn in Moravië. De Engelse benaming was
Bohemian Brünner. Waarschijnlijk is de Brünner in aanvang
van de negentiende eeuw ontstaan of in ieder geval tot een
éénvormig ras gefokt in de duiven burchten van Wenen en
Praag en door kruising met lokale rassen waaronder de grovere
besokte Prager Kropper. Van dit ras wat geheel is opgegaan
in de Brünner Kropper heeft de Brünner zijn ooievaars tekening
over gehouden. In Oostenrijk werd het ras vroeger
Hollandse Kropduif genoemd waarschijnlijk omdat de zogenaamde
Sächische Holländer – een middelgroot, hoogbenig, recht
opgericht, voetbevederd kropperras uit het aangrenzende Saksen
gebruikt is om de Brünner te verbeteren. Deze Saksische
Kropper die met de Brünner het enige kropperras is die de
witbandtekening heeft draagt zijn naam van Hollandse afkomst al
evenzeer ten onrechte en komt vrijwel uitsluitend voor in de ook
op de Brünner overgebrachte isabelwitband kleur. Doordat de
eerste vogels vanuit Brünn in de tachtiger jaren naar Duitsland
ingevoerd werden, kreeg de vogel daar de naam Brünner Kropper.
Het zijn aanvankelijk vooral de Duitse fokkers geweest, die de
Brünner Kropper onder meer door inkruising van Franse Kropper en
Engelse Dwergkroppers tot de hoge trap van de huidige volmaking
opgevoerd hebben, waardoor dit ras zich in een grote
populariteit in geheel Duitsland mocht verheugen. In Nederland
heeft het ras zich in de begin jaren van de twintigste eeuw over
het gehele land verspreid; na de tweede wereld oorlog hebben ook
de Nederlandse fokkers aanzienlijke bijdragen geleverd tot de
vervolmaking van de Brünner Kropper. België, Zwitserland,
Zweden, Engeland en Frankrijk volgen in kwaliteit en kwantiteit.
In Duitsland werd er
reeds in 1910 een speciaalclub voor de Brünner Kropper
opgericht, die er toe bijdroeg dat speciaal na de eerste
wereldoorlog de kwaliteit van de Brünners in Duitsland met grote
schreden vooruitging. Diezelfde verbetering in kwaliteit voltrok
zich vooral door import van uit Duitsland in de tweede helft van
het derde decennium van de vorige eeuw in ons land.
De belangstelling voor
het ras werd er alleen nog maar door gestimuleerd en zo werd in
1930 de Nederlandse Brünner Kropperclub opgericht.
In de eerste uitgave
van dit werkje (1947 van de Nederlandse Bond van
Sierduivenliefhebbers Verenigingen) werden afbeeldingen
opgenomen van Brünners stammend uit de periode tot aan de tweede
wereldoorlog.
Toen op last van de
Duitse bezetters alle sierduiven in Nederland moesten worden
geslacht en slechts een kleine kern van Brünner Kroppers met
vele andere rassen in het Centrale Sierduivenpark te Gouda
mochten worden ondergebracht, is vanzelfsprekend in kwaliteit
een enorme terug gang opgetreden. Aangezien Duitsland bij het
einde van de tweede wereldoorlog in een zelfde positie verkeerde
en import uit dat land meerdere jaren onmogelijk was, heeft het
geruime tijd geduurd voordat door kruising met andere rassen en
van verschillende kleurslagen onderling de Nederlandse Brünner
Kroppers weer een hoog peil bereikt hadden. Zelfs showde men in
sommige kleurslagen zoals isabellen, witbanden, geel- en
roodroeken een kwaliteit, die de Duitse fokkers noopte Brünners
uit ons land te betrekken. Sedertdien is door de Duitse en
Nederlandse Brünner fokkers een ongekende hoge perfectie
bereikt, die het noodzakelijk maakte in deze tweede uitgave
(1967) alle foto`s te vervangen.
Nu in 2008 is de Brünner
nog verder geperfectioneerd zodat ook de foto`s van toen niet
meer lijken op de huidige Brünners. Tot slot nog de opmerking
dat de Geëksterde Brünners in Nederland zijn gecreëerd en enkele
jaren van weg te zijn
geweest weer in ons land
worden gefokt. Op dit moment worden de Brünners in Nederland
gefokt en erkend in:
éénkleurig wit, zwart
rood, geel, en zilver
In blauw zwartgeband,
rood- en geelziver geband, blauwzilver donkergeband.
Rood- geel-isabel-
zwart- blauw en blauwzilver witgeband.
Roodziver- geelzilver-
blauw en blauwzilverschimmel.
Rood-geel- zwart- en
blauwbont zwartgeband.
Rood- geel- zwart- blauw
en blauwzilver geëksterd.
Rood- geel- zwart en
blauw zwartgeband getijgerd
Rood-geel en zwart
ooievaar.
Wel gefokt maar in
Nederland nog niet erkend: andalusisch blauw, blauw gekrast, dun
en dun witgeband.